การใช้สเต็มเซลล์ในสัตว์ต่างๆ ทางเลือกใหม่ด้านการรักษาโรคจากเซลล์ของตัวเอง

การใช้สเต็มเซลล์ (Stem Cells) ในสัตว์เลี้ยงถือเป็นความก้าวหน้าทางการสัตวแพทย์ที่น่าสนใจเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะ การใช้สเต็มเซลล์ของตัวสัตว์เอง (Autologous Stem Cells) ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงด้านภูมิคุ้มกัน มีความปลอดภัยสูง และมีประสิทธิภาพในการฟื้นฟูร่างกายได้มากขึ้น ปัจจุบันมีการศึกษาการใช้สเต็มเซลล์เพื่อการรักษาโดยนำมาใช้กับสัตว์หลากหลายชนิด ทั้งสัตว์เลี้ยงใกล้ตัวอย่าง สุนัขและแมว ไปจนถึงสัตว์ขนาดใหญ่ เช่น ม้า และช้าง

การใช้สเต็มเซลล์ในสัตว์แต่ละชนิด

🐶 สุนัข (Dogs)

มีการใช้สเต็มเซลล์ชนิด Mesenchymal Stem Cells (MSCs) ที่แยกจากเนื้อเยื่อไขมันหรือไขกระดูกของสุนัขเอง เพื่อช่วยบรรเทาอาการในหลายภาวะ เช่นโรคข้อเสื่อม (Osteoarthritis) และความผิดปกติของเอ็นหรือกระดูกอ่อน ซึ่งช่วยลดการอักเสบของข้อที่เสื่อม ฟื้นฟูผิวกระดูกอ่อน ทำให้ลดอาการเจ็บปวดของข้อ และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการหายของเส้นเอ็นที่บาดเจ็บ ผลของการใช้สเต็มเซลล์ MSCs ดังกล่าวทำให้สัตว์เลี้ยงมีการเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น ส่งผลให้ให้สัตว์เลี้ยงมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น 

• 📖 อ้างอิง
  Vilar, J.M., et al. (2013). “Stem cells in canine orthopedic medicine: state of the art.” Frontiers in Veterinary Science.

🐱 แมว (Cats)

พบว่าการรักษาด้วยสเต็มเซลล์ MSCs ของแมวเอง ช่วยในการลดการอักเสบและเพิ่มคุณภาพชีวิตได้ในหลายภาวะ เช่น โรค Chronic Gingivostomatitis (โรคช่องปากอักเสบเรื้อรัง) หรือโรคไตเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease) เป็นต้น

📖 อ้างอิง
Arzi, B., et al. (2016). “Autologous adipose-derived mesenchymal stem cells for treatment of feline chronic gingivostomatitis.” Stem Cells Translational Medicine.

🐴 ม้า (Horses)

การใช้สเต็มเซลล์ MSCs ที่แยกจากไขกระดูกของม้าเองในการรักษาอาการบาดเจ็บของเส้นเอ็นและข้อ เช่น ภาวะเส้นเอ็นอักเสบ (Tendenitis) หรือ เส้นเอ็นฉีกขาดบางส่วน (Ligament injuries จะช่วยเร่งการฟื้นฟูเนื้อเยื่อได้ดีกว่าการรักษาทั่วไป และลดโอกาสการกลับมาบาดเจ็บซ้ำ

•  📖 อ้างอิง
  Godwin, E.E., et al. (2012). “Equine mesenchymal stem cells and their potential therapeutic applications.” Equine Veterinary Journal.

🐘 ช้าง (Elephants)

เริ่มมีการทดลองใช้สเต็มเซลล์ MSCs ในการรักษาช้างได้แก่ การรักษาโรคข้อเสื่อม (Arthritis) พบว่าช่วยบรรเทาอาการและกระตุ้นการสร้างกระดูกอ่อน และการใช้รักษาโรคไวรัส EEHV ที่เป็นอันตรายต่อลูกช้าง โดยสเต็มเซลล์อาจช่วยลดการติดเชื้อและเพิ่มโอกาสรอดชีวิต

📖 อ้างอิง

• Oakland Zoo (2024). “Lisa the elephant receiving stem cell infusion therapy.” KTVU News. 
• VetStem Blog (2021). “Stem Cell Therapy for Elephant Viral Disease.” 

ข้อดีของการใช้สเต็มเซลล์ตัวของสัตว์เอง

• ลดความเสี่ยงการปฏิเสธจากระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย (Immune Rejection) 
• เพิ่มประสิทธิภาพการฟื้นฟูเนื้อเยื่อ 
• ปลอดภัยมากขึ้นในระยะยาว
  

การรักษาด้วย สเต็มเซลล์จากตัวสัตว์เอง (Autologous Stem Cells) กำลังเป็นที่นิยมและมีงานวิจัยรองรับมากขึ้น โดยเฉพาะใน สุนัข แมว และม้า ซึ่งพบผลลัพธ์ที่ดีในการฟื้นฟูโรคข้อเสื่อม เอ็นอักเสบ และโรคอักเสบเรื้อรังต่างๆ ในอนาคตอาจขยายไปสู่สัตว์เลี้ยงเศรษฐกิจอย่าง วัว และสัตว์ขนาดใหญ่อย่าง ช้าง ได้มากขึ้น ซึ่งจะกลายเป็นก้าวสำคัญของเวชศาสตร์การฟืนฟูสุขภาพและคุณภาพชีวิตของสัตว์ชนิดต่างๆต่อไป